تغییرات در الگوی مصرف مواد غذایی
الف - کاهش مصرف پروتین:
ازآنجا که امتحانات کنکور و موارد بعد از آن در اواخر دوران بلوغ برگزار میشود لذا میزان نیاز به پروتین نسبت به اوایل این دوران کاهش یافته و تقریبا میزان مصرف مانند بزرگسالان می باشد. از طرفی پروتین ها در طی فرایند متابولیسم خود ترکیبات آمونیوم ایجاد میکنند که حاوی نیتروژن بوده که این ماده در عدم گیرایی ذهنی و ایجاد حالت رخوت بدنی نقش اساسی دارد. ( علت در بخش غذاهای آماده توضیح داده شده است ) شاید به مسئله به طور تجربی هم برای اکثر افراد روی داده باشد که پس از مصرف زیاد اینگونه مواد حالتی موسوم به سنگینی برای افراد پدید می آید
بسیار دیده شده است که خانواده ها به عنوان تقویت فرزند خود در حین مطالعه میزان مصرف گوشت و مواد پروتینی را افزایش میدهندکه کاملا غیر علمی است .
ب- کاهش مصرف چربی
در دوران مطالعات طولانی مدت از مصرف غذا های پر چرب بپرهیزید زیرا اینگونه غذاها هم باعث رخوت و سنگینی می شود هم موجب اضافه وزن زیاد میگردد که خود میتواند حالت تنبلی و رخوت را ایجاد نماید .
دانش آموزان عزیز توجه داشته باشند که تنها ماده مصرفی سوخت و ساز سلولهای مغزی قند گلوکز میباشد
و میزان کالری تامین شده بوسیله مصرف چربی به هیچ عنوان نقشی در تامین منابع سوخت و ساز سلولهای مغز ندارد و بهتر است جهت تامین کالری مورد نیاز در طول دوران کنکور از قند های ساده و طبیعی مانند قند میوجات و خرما حتی المقدور به جای چربیها استفاده شود.
پ- تعادل در مصرف غذاهای دارای اندیکس گلیسمیک بالا و پایین
اندیکس گلیسمیک فاکتور مهمی است که در مواد حاوی نشاسته مورد استفاده قرار گرفته و که نقش مهمی در درک سهولت گوارش و بررسی زمان گرسنگی از نظر زودرس یا دیررس بودن دارد به منظور افزایش ساعاتی که بازدهی در دوران مطالعه در حداکثر میزان خود باشد و از یک طرف خستگی و عدم کشش ذهنی کاهش یافته و از سوی دیگر زمانهایی که احساس گرسنگی غیر از ساعتهای پیش بینی شده که فرد را به نیمه کاره رها کردن مطالعه ترغیب نماید. باید تعادل کاملی بین مصرف غذاهای حاوی اندیکس گلیسمیک بالا و پایین برقرار باشد.
چگونه میتوان گلیسمیک اندیکس بالای یک رژیم غذایی را کاهش داد ؟ ( بسیار مهم )
• نان مصرفی باید بیشتر حاوی سبوس باشد و استفاده از نان جو در این زمینه بسیار مفید است . بنابر این نان های صنعتی تهیه شده با آرد سفید در این رابطه چندان مفید نمی باشد
• استفاده از غلات و دانه های مغز دار مانند گردو , بادام و بادام زمینی , فندق و غیرهو در طی وعده های غذایی بسیار مفید است
• میزان شکر و سیب زمینی و کراکر (بیسکوییت های شور) مصرفی را بعلت درجه بالای اندیکس گلیسمیک حتی المقدور و بخصوص در طی ساعات مطالعه کاهش دهید.
• مصرف میوجات وسبزیجات و در درجه بعد لبنیات را در طی رژیم غذایی افزایش دهید .
• میزان اندیکس گلیسمیک در ماکارونی و مواد مشابه نسبتا کمتر از برنج و نان بوده و مناسب تر است
• در هنگام مصرف ناهار و شام برای حفظ تعادل مصرف سالاد را افزایش دهید.
• در طول تحصیل به این نکته توجه کنید که غذاهای حاوی گلیسمسک ایندکس پایین باعث افزایش میزان مقاومت فیزیکی می شود و خستگی را به تاخیر می اندازد و همچنین باعث افزایش طول مدت سیری می شود.
همچنین غذاهای با اندیکس بالاتر ذخایر قندی را افزایش دهد و در افراد که دچار ضعف شدید ناگهانی مشوند برای اثر بخشی زودرس در دسترس باشند که مناسبترین آن خرما می باشد.
• در صبحانه توجه به لبنیات با پرهیز از مصرف بی رویه پنیر داشته باشید.
در یک نتیجه گیری کلی باید گفت برای این رسیدن به حفظ تعادل در مصرف غذاها با اندیکس های گلیسمیک متفاوت بهتر است غذاها در سه وعده اصلی و بصورت ترکیبی از غذاهای متناسب موجود در هر دو دسته و در میان وعده ها غذاهای با اندیکس گلیسمیک پایین بخصوص ترکیبی از دانه های مغز دار مانند گردو و بادام با میوجات باشد تا ضمن استفاده از فایده احساس سیری طولانی مدت از سایر فواید مفید این غذاها مانند جذب غذاهای مواد حاوی آنتی اکسیدان نیز استفاده شود .( در قسمتهای بعدی توضیح داده میشود )
ج- کاهش مصرف غذاهای آماده وfast food ها :
استفاده بی رویه از انواع غذاهای های آماده و کنسروها و غذاهای حاضری موسوم به fast food بعلت وجود ترکیبات نگهدارنده ومصنوعی برای افزایش مدت مصرف و استفاده بیش از حد از چربی در حین پخت و کالری بسیار بالا در مقایسه با حجم خود مدت زمان کوتاهی بعد از مصرف باعث گرفتن نشاط و شادابی شده و باعث کیفیت مطالعه تا مدتها بعد از مصرف آن میگردند ( احساس تجربی این حالت قطعا برای تعداد زیادی از دانش آموزان و دانشجویان پدید آمده است .)
د- افزایش مصرف مواد حاوی کلسیم
کلسیم ماده حیاتی مهمی است که درانتقال فرمانهای مغزی نقش مهمی دارد از آنجا درک و فهم مطالب برآیندی ازفعالیت مناسب تعدادی زیادی از این فرمانها است مصرف غذاهای حاوی کلسیم بیش تر از حد معمول توصیه میگردد.
نکته بسیار مهم :
منابع اصلی کلسیم عمدتا لبنیات می باشند که شامل شیر و ماست و پنیرو غیره می باشند هر چند تمام این مواد خواص فراوانی دارند ولی باید دانست که بهترین لبنیات در طول دوران مطالعه شیر است وباید از مصرف بیش از حد معمول ماست و پنیر وخامه در طول روز اجتناب شود زیرا :
الف – ماست در درون خود ماده ای به نام اسید لاکتیک دارد که باعث خواب آلودگی میشود و اکثر مردم این حالت را بدنبال مصرف ماست یا دوغ تجربه کرده اند. بدلیل حالت خستگی ذهنی ناشی از مطالعه طولانی مدت از مصرف بیش از پنج تا شش قاشق ماست در حین ناهار یا شام اجتناب شود.
ب- پنیر با مهار یکی از آنزیمهای مغزی موثر در ارسال پیامهای مغزی به نام MAO میتواند از کیفیت و راندمان مغز در امر مطالعه بکاهد و بنابر این مصرف آن به ازای هر دو هزار کالری انرژی مورد نیاز بدن باید از حد یک قوطی کبریت فراتر نرود
پ- لبنیات های چرب هر چند دسته ای از ویتامینهای محلول در چربی را با خود حمل میکنند و مصرف میزان معینی از آنها لازم است ولی بعلت چرب بودن و اندیکس گلیسمیک بالا مصرف بیش از حد آنها باعث ضعف و رخوت و بی حالی میشوند
شیر با چربی 1.5 تا 2.5% بهترین ماده برای تامین کلسیم مورد نیاز بدن در حین مطالعات طولانی مانند کنکور است
از مصرف بیش از حد مجاز ماست و پنیر و خامه و سر شیر بپرهیزید ولی مصرف آنها راقطع نکنید
س-- افزایش مصرف غذاهای حاوی فیبر
فیبرها دسته ای از مواد غذایی است که در بدن جذب نمیشوند و باعث تسهیل در گوارش غذا میگردند مصرف فیبر ها میتواند باعث کنترل منظم پدیده دفع شده و به خارج کردن سموم مضر بدن بیانجامد سبوس گندم و برنج و حبوبات و غلات و میوجات حاوی این مواد هستند
ش- مصرف آب :
آب بیش از 60 % وزن بدن را تشکیل میدهد و بسیاری از اعمال بدن وابسته به آب است. بسیاری ازدانش اموزان در حین تحصیل میزان مناسبی از آب را دریافت نمی کنند در حالیکه باید دانست که مصرف میزان متعادل از آب باعث میشود :
• دفع سموم از طریق کلیه و ادرار به سهولت امکان پذیرد که به بازدهی مطلوب کمک میکند.
• مصرف آب از خستگی های زودرس جسمی و ذهنی جلوگیری میکند
• مصرف آب باعث افزایش کارایی سیستم ایمنی میشود
ط- مصرف قهوه :
مصرف متعادل قهوه در حد دو تا سه فنجان در روز در ساعات مناسب که باعث اخلال در خواب شب نشود با دارا بودن کافیئن که اثر محرک مغزی دارد میتواند به افزایش کارایی مغزی کمک کند.
افزایش بیش ازاین مقدار مجاز نبوده و ممکن است به بیقراری , بی خوابی و اضطراب منجر شود.
ظ- حذف رادیکالهای آزاد وافزایش مصرف آنتی اکسیدانها
باید دانست که در حین متابولیسم برخی مواد غذایی مانند چربیها و پرو تینها و ترکیبات کنسروها و غذاهای اماده موادی تولید میشوند که دارای تعداد الکترون فرد بوده و بنابراین قابلیت و تمایل به اکسیداسیون با سایر مواد حیاتی سلولها را دارند که به آنها رادیکالهای ازاد میگویند .
رادیکالهای آزاد نوعی از مواد شیمیایی آزاد می باشند که حاوی الکترونهای غیر زوج بوده و به همین دلیل قابلیت ترکیب و واکنش پذیری آنها بالاست که به واسطه آنها مولکولهای پرو تیین ها و لیپید ها در بدن تخریب شده و منجر به آسیب سلولی میشوند رادیکالهای آزاد میتوانند از طریق غذاهای نامناسب و یا آلودگی محیطی مانند آلودگی هوا وارد بدن شوند
اثر رادیکالهای آزاد در بدن میتواند منجر به تخریب سلولهای قلب , خون , ریه , مغز , کلیه , کبد , کلیه , چشم شده ودر نتیجه ضمن تسهیل روند نایودی سلولی و پیری زودرس سلولها باعث ایجاد خستگی و بی نشاطی شده و در نتیجه در صورت مصرف مداوم به شدت روی باز دهی مغزی و سلامت فرد تاثیر میگذارد.
آنتی اکسیدانها چیستند ؟
آنتی اکسیدانها ترکیباتی هستند که خیلی سریع اکسید میشوند و بدین ترتیب مواد دیگر را در مقابل اکسید شدن محافظت میکنند . آنتی اکسیدانهای مختلفی وجود دارند مانند ویتامینهای AوCو Eاین منابع در انواع غذاهای حاوی این مواد یافت میشوند.
مصرف غذاهای حاوی آنتی اکسیدانها در کنار ورزش زمینه ساز پیشگیری از پیری حفظ سلامتی , افزایش کارایی و و جلو گیری از خستگی می باشد.
م- افزایش مصرف انواع ریز مغذی ها ( میکرو المانها)
ریزمغذیها موادی هستند که بدن به میزان کمی به آنها نیاز دارد ولی همین میزان کم نقش مهمی فعل و انفعالات مغزی و جسمی بازی میکند این مواد بیشتر در نقش آنزیمها و کو انزیمها تداخل زیادی در افزایش سیستم ایمنی و ایجاد سلامتی دارند بعبارت دیگر درشت مغذی ها یا ماکروالمانها ( قندها , چربیها ,پرو تیئن) نقش اساسی در تامین انرژی دارند ولی ریزمغذیها در ایجاد طراوت و نشاط ادمی نقش بازی میکنند ریز مغذیهای مهمی که در طول دوران مطالعه نقش مهمی در پیشگیری از مشکلات مطرح شده در بالا را دارند عبارتند از :
کلسیم ,فسفر : روی , میزیوم , مس , آهن , اسید فولیک و مواد آنتی اکسیدان و ویتامینهای ,B12,C,A,E
به جداول زیر توجه فرمایید وظایف هر یک از اینها در طی دوران مطالعه به اختصارتوضیح و منابع غذایی حاوی آنها مندرج در جداول یک و دو به شرح زیر است :
جدول یک
مشکلات شایع در دوران مطالعه ریز مغذیهای مرتبط با موضوع
اختلال حواس کلسیم- فسفر
خستگی ذهنی کلسیم -فسفر- روی- آنتی اکسیدانها
احتلالات شناختی آهن
خواب رفتگی اندامها آهن – ویتامین ب12
خستگی جسمی و درد در اندامها کلسیم- منیزیوم – مس – آهن- آنتی اکسیدانها
اسپاسمها و انقباضات عضلانی کلسیم – میزیوم
ضعف سیستم ایمنی آنتی اکسیدانها – ویتامین ث
مشکلات بینایی و تاری دید ویتامین آ
جدول دو
ریز مغذیها منابع تامین
VIT E روغن مایع (ذرت , پنبه دانه , سویا ,کلزا) سبزیهای زرد و سبز برگ , دانه های کامل غلات مانند بادام و بادام زمینی حبوبات و تخم مرغ
مارگارین مایونز , جوانه گندم , تخمه آفتاب گردان ,مایونز
فسفر انواع خشکبار بخصوص بادام زمینی , سبزیجات مانند نخود , نخود فرنگی , سیب زمینی , باقلا , کنگر , کلم و لوبیا چیتی
کلسیم لبنیات , غلات غنی شده ,کلم و برگ شلغم , کدو , خردل , برنج , تخم مرغ , ماهی سالمون و به مقدار کمتر در سایر انواع گوشتها
مس حبوبات و مغز دانه های گیاهی ,انواع گوشت قرمز ومرغ و ماهی و جگر
آهن میوجات , غلات , سبزیجات برگ سبز و جوانه گندم , زرده تخم مرغ , انواع گوشت و جگر
روی گوشت , جگر , تخم مرغ و غلات
منیزیوم غلات و مغز دانه های گیاهی و سبزیجات برگ سبز , لبنیات , انواع گوشتها و غذاهای دریایی
VIT A کره ,مارگارین , پنیر , خامه , لبنیات غنی شده ,زرده تخم مرغ , ماهی و غذاهای دریایی , سبوس گندم ,انبه
هویج , اسفناج , سبزیجات برگ سبز , زرد آلو , هلو , شلیل , توت فرنگی , سیب زمینی ,گوجه و کدو , نارنج هندوانه , گوجه فرنگی , طالبی و کاسنی , جعفری خورد شده
VIT C مرکبات و میوجات , گوجه فرنگی , توت فرنگی ,کیوی, انبه , کاهو انواع سبزیجات , انواع کلم , فلفل سبز ,کشمش سیاه , خردل سبز جعفری خورد شده
VIT B12 انواع گوشت قرمز , مرغ و ماهی , دل و چگر , لبنیات و تخم مرغ
اسید فولیک اسفناج , شلغم , کلم بروکلی , بامیه , گردو , بادام , فندق , بادام زمینی
نکته بسیار مهم : همانگونه که مشاهده میکنید بجز روی و ویتامین ب12 که بطور انحصاری توسط گوشتها تامین میشود , عمده منابع تامین کننده ریز مغذیها از میان لبنیات , سبزیجات و میوجات غلات ,حبوبات و دانه های مغز دارمانند گردو ,بادام , فندق بادام زمینی و غیره میباشند که به همین دلیل مصرف اینگونه مواد را در اولویت قرار میدهد.
نکته 2:با مطالعه در منابع مطالعاتی طب گیاهی و طب تغذیه و در نظر گرفتن مشترکات آنها میتوان چند ماده غذایی بسیار مهم در طی دوران تحصیل به این شرح نام برد :
میوجات : پرتقال هویج سیب و انگور بصورت طبیعی و یا بصورت آبمیوه ( تاکید بیشتر درمنابع طب گیاهی )
دسته چربیها : مغز دانه های گیاهی و سویا (در بحث مکملها به آن پرداخته میشود )
دسته نانها و مواد قندی : عسل و حبوبات و کشمش
گوشتها : انواع گوشت قرمز وسفید و گاهی جگر ( حداکثر هفته ای یکبار ) تخم مرغ و میگو در حد سهمیه و نه بیشتر از آن که این سهمیه با توجه به سن و جنس و قد و وزن و جثه هر فرد تعیین میگردد.
سبزیجات : به میزان تعیین شده (با تاکید بر مرزنجوش , ریحان , نعناع , اسفناج ,کرفس ,کلم, سیر , شلغم پونه, مریم گلی , اکلیل کوهی, اسطو خودوس در منابع طب گیاهی که در بحث مکملها به ان پرداخته میشود)
لبنیات : به میزان تعیین شده
مکملهای غذایی و گیاهان دارویی مناسب در دوران امتحانات
علاوه بر مواد غذایی ذکر شده تعدادی از مکملهای غذایی بعلت دارا بودن مقادیر زیادی از مواد مورد نیاز اعم از انواع ویتامینها املاح اسید های آمینه و غیره در طی این دوران میتوانند بعنوان منابع مناسب در اختیار دانش آموزان قرار گیرند .همچنین گیاهان دارویی با اهداف درمانی متفاوت در طی این دوران مورد استفاده قرار میگیرند نکته بسیار مهم در مورد گیاهان دارویی این است که این گیاهان نه تنها بعنوان طب سنتی ایرانی بلکه بعنوان منابع مفید در طی گیاهی اروپا , چین و هند نیز مورد استفاده قرار میگیرندو بنابر این تردید ی در مورد عملکرد مثبت استفاده از این مواد در صورت استفاده مناسب بدون افراط و تفریط در مصرف در این افراد وجود ندارد . در اینجا گروهی از مهمترین ای مکملها معرفی میشوند .
پنج مکمل بسیار مهم :
هر کدام از مکملهای فوق نقش کلیدی در کمک به هنگام ایجاد کارایی بهتر در دوران تحصیل دارند و اگرچه
دارای خواص متعددی میباشند اما در اینجا فقط به ذکر مواردی پرداخته میشوند .
1- لسیتین سویا:
این ماده در دانه های سویا وجود دارد و بیش از 95% از موادی به نام فسفو لیپیدها تشکیل یافته و دارای خواص متفاوتی است از خواص مهم آن که مصرف در دوران امتحانات را مطرح میسازد خاصیت محرک اعصاب بودن آن است که این کار را از طریق بهبود کارایی نورونها در مغز انجام میدهد همچنین با خاصیت حلال بودن خود باعث تسهیل در ترشح صفرا و کاهش چربی و بخصوص کلسترول خون میشوند و در نتیجه با بهبود وضعیت گوارش فرد بروز بیماری های مربوط به آن جلوگیری میکند .
این ماده از قدیم برای درمان خستگی عصبی , کار بیش از حد , ضعف و بی حالی و ایجادخواب مناسب استفاده میگردد.
طریقه مصرف :
پودر یا تکه های کوچکی از سویا در غذا ریخته شود استفاده ترکیبی از سویا همراه با گوشت هنگام چرخ کردن و یا استفاده از سویا بعنوان جزئی از آجیل نیز بتازگی مرسوم گردیده است .
2- ژله رویال:
از مواد بسیار خارق العاده در طبیعت میباشد به نحویکه طول عمر یک زنبور کارگر در حدود ششماه است ولی زنبور ملکه بدلیل مصرف این ماده تا پنج سال رشد میکند . بعنوان رفع کننده خستگی و کاهنده فشار عصبی و در هنگام کارفکری شدید مورد استفاده قرار میگیرد.
طریقه مصرف :
از این ماده به مقدار بسیارکم و کمتر از یک قاشق چایخوری و معمولا در ترکیب با عسل
3- گرده گل:
تخم مذکر گل است که در قسمت انتهایی پرچم قرار دارد و خوراک زنبور عسل برای تهیه عسل میباشد مانند بقیه مکملهای مطرح شده تقریبا تمام مواد غذایی مناسب رای برای انجام یک مطالعه مستمر و با کیفیت دارا میباشد و در انرژی بخشی و رفع خستگی و کاهش استرس از همه مهمتر در رفع کم حافظگی موثر است .
طریقه مصرف :
به صورت پودر و یا دانه های ریز که باید در منزل کوبیده شود وجود دارد و بصورت اضافه کردن با مواد غذایی مثل آب میوه و یا همراه با مقداری عسل مصرف میشوند
4- جوانه گندم:
در جریان جوانه زدن گندماین ماده از انواع و اقسام اسیدهای آمینه و اسید های چرب و ویتامین ها و املاح و انواع آنزیمها و کاتالیزورها غنی گردیده و در عین حال بسادگی جذب بدن میگردند .
از این ماده بعنوان محرک سیستم اعصاب و برطرف کننده ضعف و درنوجوانان در هنگام مسابفات ورزشی و دوران امتحانات سنگین تحصیلی استفاده میگردد.
طریقه مصرف :
به صورت پودر , روغن و به شکل جوانه های تازه که حتی در خانه هم با سبز کردن دانه گندم که اتفاقا فعالترین فرم آن است تهیه و به تنهایی یا درترکیب با سایر مواد غذایی مورد استفاده قرار میگیرند .
5- عشقه:
از این گیاه بعنوان در طب قدیم بعنوان برطرف کتتده خستگی و کاهش دهنده فشار عصبی , محرک مغز و افزایش دهنده قدرت بینایی چشمها یاد گردیده است .
این گیاه از گروهی از گلیکوزیدها تشکیل یافته که موادی هستند که در تسهیل روال کاری و هورمونی بدن بسیار مفید هستند
همچنین این گیاه با اثر گذاری مثبت روی روی سیستم قلب گوارش کلیه و مجاری تنفسی باعث افزایش سلامتی و انرژی میگردند .
ازاین گیاه در درمان ضعف و بی حالی و کاهش و فشار های عصبی همچنین در طی مسابقات ورزشی و دوران امتحانات سنگین تحصیلی استفاده میشود .
طریقه مصرف :
ریشه این گیاه را برای دم کردن رنده میکنند همچنین میتوانند از پودر اسانس و یا شربت تهیه شده آن استفاده نمود .
میوجات و سبزیجات خوراکی و گیاهان دارویی مناسب در دوران امتحانات
مصرف مکملها در موارد کمبودها و ضعف های شدید و یا در دوران اوج بارکاری محسوب میشود از آنجا که مکملها دارای موارد مصرف زیادی بوده و مصرف بیش از حد و طولانی مدت آن جایز نمی باشد و همچنین در بعضی موارد ماننده ژل رویال و گرده گل این مواد نسبتا گران می باشند از گیاهان دارویی که دارای اثرات کمتر ( نسبت به مکملها ونه بصورت کلی ) بوده و بیشتر جنبه آرام بخشی دارند نیز مورد استفاده قرار میگیرد .
نحوه مصرف گیاهان دارویی در منابع مختلف متفاوت است که اشکال رایج جهانی آن در اینجا مطرح گردیده است ولی باید توجه داشت که اکثر این مواد در کشور ما بصورت دم کرده مصرف میشود و بهتر است هنگام تهیه این مواد در مورد نحوه استفاده آن با عطارهای مجرب مشورت گردد. در ضمن در منابع طب گیاهی از همگی گیاهان معرفی شده بعنوان منابعی برای رفع کم حافظگی مورد استفاده قرار میگیرند .
سبزیجات و میوجات خوراکی :
مصرف خوراکی میوجات: آب پرتقال , آب هویج ,آب انگور, آب سیب انجیر تازه یا خشک شده , سیر
مصرف سبزیجات بصورت خوراکی یا آب آن : شلغم کلم نعناع کرفس (عدم مصرف زیاد در صرع) اسفناج
سایر موارد: فلفل زعفران زنبق و گلاب (نصف استکان در روز )
غذاهایی که در دوران امتحانات کمتر باید مصرف شوند .
براساس منابع طب سنتی مصرف این مواد باعث کندی ذهی میگردد عبارتند از :
باقلا و پیاز و مغز گوسفند
گیاهان دارویی خوراکی :
استرس و خستگی ذهنی از مهمترین حالاتی است که در یک مطالعه طولانی بوجود میاید استفاده از داروهای شیمیایی با اثرات تخدیر کنند و خواب اوری که دارد باعث کاهش راندمان و از دست رفتن مطالعه میگردد منابع دارویی طب سنتی ایران یکی از بهترین منابع برای ایجاد آرامش و خواب صحیح و تقویت حافظه میباشد که توصیه به مصرف آن درکتب قدیمی در موارد ی که به هر دلیل افراد دچار خستگی و استرس میگردیدند توصیه گردیده است .
آرامش بخشها :
مرزنجوش :
بعنوان آرامش بخش و ضد استرس مورد استفاده قرار میگیرد و بصورت گیاه خرد شده و یا پودر روی غذا مصرف میشود .
رازک:
مورد مصرف آن در کاهش فشار عصبی و رفع اضطراب بوده و بصورت مصرف پودرآن روی غذا مصرف میشود.
گاوزبان :
برای رفع اضطراب و در هنگام کار فکری شدید بسیار موثر است و بصورت دم کرده و روغن مخصوص مورد توجه است
ریحان :
در ناراحتی های عصبی و کار فکری زیاد مورد استفاده قرار میگیرد و بصورت خوراکی و اسانس ( قطره مصرف میشو د.)
مریم گلی :
برای رفع ضعف و بی حالی و خستگی بسیار موثر است و مصرف آن در دوران تحصیلی به زمان دراز مدت مطالعه توصیه میشود و بصورت گیاه خرد شده , پودر و یا اسانس مصرف میگردد.
پونه:
در تنظیم خواب و ایجاد آرامش در حین مطالعات سنگین و پر استرس موثر است و بصورت دم کرده پودر برگ و یا اسانس مصرف میشود .
آویشن :
مصرف بصورت پودر
زیزفون:
مصرف بصورت پودر
میوه نسترن :
مصرف بصورت پودر
تقویت کننده های مغز و حافظه
اکلیل کوهی :
برای کاهش فشار عصبی و خستگی و افزایش حافظه که بصورت پودر و اسانس روغنی مصرف میشود
اسطوخودوس:
اثر آرامبخش و افزایش قدرت فکر و حافظه داشته و بصورت دم کرده , پودر ویا اسانس مورد استفاده قرار میگیرد .
بومادران :
برای تقویت اعصاب و حافظه و مصرف آن بصورت دم کرده مصرف میشود
بابونه :
برای تقویت اعصاب و حافظه و مصرف آن بصورت دم کرده مصرف میشود
بادرنجبویه :
برای تقویت اعصاب و حافظه و مصرف آن بصورت دم کرده مصرف میشود
زرشک :
مصرف زرشک باعث مقوی مغز و تقویت کننده عقل است